Wat kan crowdfunding betekenen voor de financiering van een bedrijfsoverdracht en hoe gaat dat in zijn werk?
Op de financieringsmarkt voor het MKB vinden grote veranderingen plaats. De vraag naar leningen blijft stijgen maar het traditionele aanbod van banken stagneert door balanskrapte, druk op de winstgevendheid en nieuwe regelgeving om buffers te vergroten zoals Basel III.
Niet alleen in de vraag maar ook in het aanbod van geld is veel veranderd. De rente heeft historische dieptepunten bereikt waardoor spaarders en beleggers op zoek zijn naar hogere rendementen. En dit is niet de enige reden: investeerders willen ook meer direct betrokken zijn bij hun investeringen en zelf keuzes kunnen maken voor investeringen in aansprekende.
De financiering van bedrijfsoverdrachten is hierdoor ook veranderd.
Regelmatig mislukt een bedrijfsoverdracht omdat de financiering niet kan worden gerealiseerd. Veel ondernemers die financiering zoeken vinden nog steeds dat een krediet bij de bank de beste oplossing is. Echter banken zijn minder scheutig om bedrijfsovernames te financieren en ondernemers staan open voor alternatieve financieringsmogelijkheden dan alleen bankkrediet. Het komt echter steeds vaker voor dat andere financieringen interessant zijn als aanvulling op, of zelfs als alternatief voor een bankfinanciering. Denk hierbij aan business angels, informal investors, venture capital, maar ook financiering van familie, vrienden en kennissen.
Eén van de snelst groeiende moderne vormen van financieren en beleggen is crowdfunding, dat meer en meer belangstelling krijgt van bij een bedrijfsoverdracht betrokken partijen.
Crowdfunding is goed toepasbaar voor de bedrijfsfinanciering van een bedrijfsoverdracht, voor financiering van investeringen en werkkapitaal.
In veel gevallen kan een bedrijfsoverdracht alleen worden gefinancierd als de verkoper een deel van de koopprijs converteert in een lening met een aflossingsschema. Door een crowdfunding lening als component in de totale financiering kan het bedrag van deze lening worden verlaagd, waardoor de verkoper eerder over de koopprijs kan beschikken en minder risico loopt. Het komt zelfs voor dat de verkopende partij graag deelneemt in de crowdfunding lening en treedt dan op als verkoper en als investeerder om zowel de koper te financieren als te beleggen in zijn voormalige bedrijf.
Banken, maar ook investerings- en ontwikkelingsmaatschappijen zoeken naar alternatieven voor lenen, door kennis, expertise en een netwerk van financieringspartners op te bouwen met als doel een hogere kwaliteit en effectiviteit van bedrijfsfinanciering. Dergelijke financiers zijn in toenemende mate geïnteresseerd in co-financiering, ook wel stapelen of hybride financiering genoemd. Deze vorm van financiering heeft een grote toekomst. De voordelen van co-financiering zijn evident voor alle partijen die betrokken zijn bij een bedrijfsoverdracht: grotere kans op haalbare financiering van de bedrijfsoverdracht, spreiding van risico’s en informatie-uitwisseling binnen een goed netwerk van belanghebbende partijen die elkaar op de hoogte houden om de financiering succesvol te maken.
Crowdfunding voor bedrijfsfinancieringen is interessant voor leningen vanaf €50.000, met looptijden van ½ – 10 jaar en rentepercentages van 6-8%. Interessant voor spaarders en beleggers om een gespreide leningenportefeuille op te bouwen. De kosten van crowdfunding platforms voor aanvragers van leningen zijn vaste bedragen voor beoordeling/analyse en publicatie en ‘no cure no pay’ vergoedingen zoals een succes fee over de geplaatste lening. Kosten voor investeerders zijn een eenmalig percentage van de investering of een jaarlijkse vergoeding over de restant investering.
Bij het maken van een keuze voor een crowdfunding platform is het is zaak om zorgvuldig te werk te gaan. Het gaat er tenslotte om dat u met een solide en betrouwbaar platform voor duur van de looptijd van de crowdfund lening gaat samen werken.
Alleen in Nederland zijn al meer dan 100 crowdfund platforms actief. Met grote verschillen in positionering en profilering, zoals voor boeken, films, kunst, onroerend goed, duurzame energie, goede doelen etc. Een belegger ontvangt hier rendement in vorm van natura, bijvoorbeeld een gesigneerd exemplaar van een boek.
Een minderheid onder de crowdfunding platforms richt zich op bedrijfsfinanciering met name voor het MKB in de vorm van leningen en ook wel risicodragend vermogen.
Let er op dat het platform ontheffing of vergunning heeft van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en onder toezicht staat van en rapporteert aan deze instantie.
Een crowdfunding platform met een goed track record kenmerkt zich door een diepgaand analyse- en beoordelingsproces, een deugdelijk beheerproces tijdens de looptijd van de financiering en een beperkt aantal afschrijvingen. Goede crowdfunding organisaties hebben extra aandacht besteed aan de goede werking, privacy en beveiliging van hun platforms.
In juridisch opzicht is het crowdfunding platform bemiddelaar in het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van geld. Het crowdfunding platform tekent de leningovereenkomst namens de investeerders in die lening. Voor de inkomstenbelasting vallen beleggingen in crowdfunding in box 3.
Crowdfunding platforms kunnen geen garanties geven of een lening wordt volgeschreven, maar de betere platforms slagen erin, dankzij het vertrouwen van een groot aantal investeerders, om in korte tijd, soms geteld in uren, crowdfund leningen vol te schrijven. Een succesvolle campagne zegt veel over het draagvlak voor een bedrijfsidee en het vertrouwen dat investeerders daar in hebben: een motie van vertrouwen van de ‘crowd’. Een opsteker voor alle partijen bij een bedrijfsoverdracht!
Ook kunnen crowdfunding platforms geen garanties geven voor het betalen van rente en het aflossen van de lening. De investeerders dragen het risico van insolventie. Daarom is het belangrijk om investeringen in crowdfund leningen goed te spreiden. Crowdfund platforms vragen in de regel om zekerheden, zoals ook in de vorm van een persoonlijke borgstelling van de ondernemer.
Bij een aanvraag van een crowdfund lening voor een bedrijfsoverdracht wordt een oordeel gevormd over allerlei informatie en documentatie over het bedrijf, de nieuwe eigenaar, het ondernemingsplan en hoe de nieuwe eigenaar dit plan wil realiseren. Is de verhouding tussen risico en rendement reëel? Kunnen rente en aflossing worden betaald? Dergelijke vragen zijn in het belang van zowel de koper, de aanvrager van de lening, als van de investeerders die zelf de afweging moeten maken om te investeren in de koper en zijn nieuwe bedrijf.
De ondernemer presenteert op het crowdfund platform zichzelf en zijn bedrijf. Dit moet professioneel gebeuren op basis van het businessplan en een pitch met foto’s en bedrijfsvideo op het crowdfund platform en vereist kennis van zaken en begeleiding om de kans van slagen te maximaliseren. Meestal worden campagnes ondersteund met een intensieve PR campagne in de pers en social media.
De ondernemer, de activiteiten van het bedrijf en het leendoel moet investeerders aanspreken en vertrouwen geven. Uit recent onderzoek blijkt dat investeerders speciaal op een aantal zaken letten bij het maken van investeringsbeslissingen en die zijn strikt zakelijk van aard: de aantrekkelijkheid van het product of de dienst waarin wordt geïnvesteerd, de score die het platform toekent aan de lening en de hoogte van de rente, het rendement van de lening. Andere motieven zoals persoonlijke banden met bedrijf of ondernemer zijn van ondergeschikt belang voor investeerders.
Een niet te onderschatten extra mogelijkheid van crowdfunding zijn de marketing mogelijkheden, om van de investeerders ambassadeurs en klanten te maken. Dit is een kenmerk dat niet één andere alternatieve financier kan bieden. Het crowdfunding platform is een extra medium om klanten, personeel, leveranciers, adviseurs en andere stakeholders te bereiken. Belangrijke aspecten zijn:
Crowdfunding is een uitstekende vorm van bedrijfsfinanciering en vindt ook steeds meer zijn weg in de financiering van bedrijfsoverdrachten. Een recent voorbeeld is de overdracht van hun uitstekend renderende bedrijf door de ouders aan hun jongste zoon. Binnen 24 uur is het benodigde bedrag bijeengebracht door 90 investeerders die gedurende 5 jaar maandelijks aflossing krijgen en een mooie rente van 7%.
